We ontmoeten Jérôme Efong Nzolo (31) in Roux, een deelgemeente van Charleroi, waar hij momenteel een opleiding volgt als opvoeder. Hij werkt al in die functie bij Sonatine, een instelling voor probleemkinderen in Vorst.

,,Ik hou me onder meer bezig met jonge delinquenten, druggebruikers en vandalen'', licht hij toe.

Zijn levensverhaal begint niettemin in Bitam, een stadje in het noorden van het Afrikaanse Gabon. Daar wordt Efong Nzolo op 21 september 1974 geboren. Eerst legt hij uit hoe hij in oktober 1995 in België terecht kwam: ,,Ik was net afgestudeerd. Het is in Gabon gebruikelijk dat de beste studenten van de overheid een studiebeurs krijgen. Ik was bij de gelukkigen en kwam naar Charleroi om er elektro-mechanica te studeren.''

Twee maanden gips

In zijn land was de jonge Efong Nzolo als knaap een beloftevolle voetballer. ,,Op mijn twaalfde speelde ik al bij de junioren, samen met 16-jarigen of zelfs ouder'', vertelt hij. ,,Ik was aanvaller, snel en dribbelvaardig. Aan mijn veelbelovende voetbalcarrière kwam abrupt een eind. Tijdens een trainingsmatch werd ik genadeloos onderuit getrapt. Resultaat: twee maanden gips. Reden genoeg voor mijn vader om me voor de keuze te stellen tussen mijn studies en het voetbal. Ik koos voor het eerste, maar bleef in het voetbal door op mijn veertien al scheidsrechter te worden.''

Goede luim

Eens in België stak plots de voetbalmicrobe weer de kop op.

,,Meteen na mijn aankomst hier, speelde ik drie maanden bij Lodelinsart, in derde provinciale'', haalt Efong Nzolo op. ,,Ik merkte algauw dat ik eigenlijk meer plezier schep in het fluiten dan in het zelf spelen. Ik heb me geïnformeerd waar ik een scheidsrechterscursus kon volgen en pikte de draad als arbiter weer op. Ik weet dat veel scheidsrechters eigenlijk mislukte voetballers zijn, maar zo voel ik me absoluut niet. Ik doé het gewoon ontzettend graag. Elke beslissing neem ik met de glimlach. Zelfs wanneer ik een gele of rode kaart trek, verlies ik mijn goede luim niet. Mijn lach is mijn handelsmerk.''

Efong Nzolo floot vijf jaar in de provinciale reeksen. In 2000 zette hij de stap naar de nationale reeksen en leidde wedstrijden in Bevordering. Nog eens vijf jaar later staat hij voor zijn grote debuut in 's lands hoogste voetbalafdeling. Zaterdag 21 januari is hij aangeduid als vierde scheidsrechter bij Standard - Zulte Waregem.

,,Komende dinsdag worden de aanduidingen voor het weekend daarop bekend gemaakt'', zegt de Gabonees met ogen vol verwachting. ,,In hoogste klasse mogen fluiten is een droom die uitkomt, ik ontken het niet. Toen ik vorige week vrijdag gebeld werd met het goede nieuws, schoten de tranen me in de ogen.''

Veel praten

Wie in vijf jaar tijd van vierde naar eerste klasse doorschiet, kan geen knoeier zijn.

,,Ik ben op het veld een goede psycholoog, denk ik. Mijn werk met probleemkinderen komt me in het voetbal goed van pas. Ik praat veel met de spelers en probeer hen te begrijpen. Ik zit in mijn vierde jaar avondles Nederlands. In de eerste plaats omdat ik vind dat ik als Belg - ik heb intussen de Belgische nationaliteit - tweetalig moét zijn. Maar ook om te kunnen communiceren met àlle spelers in dit land. Ik voel het ook goed aan wanneer een wedstrijd dreigt te ontsporen of er onraad op til is. Dan doe ik mijn best om het niet zover te laten komen. Mijn zwakke punt? Ik lach te veel... Ik meen het, hoor. In de lagere reeksen kom je daar mee weg, maar op het hoogste vlak moet je daarmee uitkijken. Een brede lach kan in sommige gevallen als een provocatie worden gezien. Ik zal dus moeten leren om een zuur gezicht op te zetten

(proest het uit).''

Drie jaar getrouwd

Belg worden noch hier carrière maken stond in het masterplan van de Gabonese inwijkeling, toen hij tien jaar geleden in ons land aankwam.

,,Mijn studies in Charleroi afmaken en meteen terug naar mijn geboorteland, dat was het opzet'', bekent hij. ,,Mijn eerste Belgische maanden waren een hel. Het was winter en ik verging van de kou. Wanneer ik 's avonds van de unief thuiskwam, kroop ik meteen onder mijn warme deken. En minstens twee keer per week belde ik naar mijn vader. Huilend. Ik voorspelde dat ik het in België niet lang zou volhouden. Het is anders uitgedraaid... 2000 was voor mij hét kanteljaar. Ik werd in dat jaar als scheidsrechter gepromoveerd naar nationale. Op de koop toe leerde ik in mijn laatste studiejaar een meisje kennen. Laurena, een Waalse met Italiaanse roots. We zijn intussen ruim drie jaar getrouwd en hebben een zoontje. Yanis is 14 maanden oud. Of ik mijn roots mis? Dat valt mee. Eén keer per jaar keer ik naar Gabon terug en zoek mijn familie op. Daar ben ik wel even zoet mee want mijn vader heeft zeven vrouwen. In totaal heb ik 24 broers of zussen.

(lacht)

Nu, het kunnen er ook 25 zijn. Wees gerust, ik ben van plan om het bij één vrouw te houden. Trouwens, om vier of vijf vrouwen te onderhouden, verdien ik veel te weinig

(schaterlach).

''

Vuile zwarte

Racisme in het voetbal. Het thema is als gesneden brood in een gesprek met de allereerste zwarte voetbalscheidsrechter in eerste klasse.

,,Nu, 'Vuile Zwarte!' roepen ze tòch al, ook naar mijn blanke collega's'', grapt Efong Nzolo. ,,Ernstig nu: ik heb niet te klagen over negatieve racistische reacties jegens mezelf. Toen ik nog in vierde provinciale floot, kreeg ik ooit naar mijn hoofd: ,Keer terug naar Congo, zwarte!'. Ik heb die

roeper

na de match in de kantine ontmoet en we hebben samen een pint gedronken. Ik legde hem uit dan ik niet van Congo maar van Gabon kwam. Waarop hij: ,Waar ligt dat?'

(lacht)

. Een andere keer gaf ik een Afrikaanse voetballer een gele kaart en keelde vanop de tribune een onverlaat me toe: ,Racist!'. Die vond ik schitterend.... Ik vrees de spreekkoren in eerste klasse niet, nee. Het feit dat ik de eerste zwarte scheids word, zie ik vooral als een missie. Ik moet een voorbeeld zijn. Het pad effenen voor hopelijk nog veel Afrikaanse arbiters die de ambitie hebben om carrière te maken.''

Champions League

Op de vraag hoeveel rek er nog in zijn arbiterscarrière zit, houdt Efong Nzolo zich op de vlakte. De nuchtere Afrikaan maakt zichzelf niet wijs dat hij op weg is om de nieuwe Pierluigi Collina te worden.

,,Mijn enige ambitie op dit moment is: me waarmaken en handhaven in eerste klasse'', herhaalt hij. ,,Echt waar, zelfs in mijn stoutste dromen loop ik niet Barcelona-Chelsea te fluiten. Ik spiegel me ook niet aan eender welke internationale scheidsrechter. Blijf jezelf, is ook voor de man-met-de-fluit een gouden regel. Leergierig ben ik wel. Wanneer ik op tv naar de Champions League kijk, houd ik enkel de scheids in het oog. Dan let ik op hoe hij het spel volgt, wat en wanneer hij fluit, hoe hij de zaak in de hand houd. Het gebeurt meermaals dat ik daardoor een pareltje van Ronaldinho mis.''

Geen stress

Efong Nzolo zit dus in de laatste rechte lijn naar zijn eerste wedstrijd in de hoogste voetbalafdeling. Of die gespeeld zal worden in het Constant Vanden Stockstadion, op het Lisp of het Roeselaarse Schiervelde, maakt de Gabonees geen moer uit.

,,Of er 200 dan wel 20.000 man in de tribune zit, het blijft me eender'', zweert hij. ,,Stress is een woord dat ik niet ken. Je ziet dat ik mijn Afrikaanse afkomst toch niet helemaal heb afgezworen

(lacht).

''