De waterdrager van de Heer

© © Photo News

,,Toen Marco Pantani op l'Alpe d'Huez de etappe won en men mij kwam vertellen dat zijn vader aanwezig was in de kerk, heb ik de mensen om een applaus gevraagd. In volle misviering, waarom niet?'' Het tekent Joost De Waele, de geboren Gentenaar die sedert 1992 zielenherder is op de Grote Alp. Een gewezen missionaris van Scheut in Congo, warm mens én gepassioneerd wielerliefhebber. ,,Inderdaad, het zou wel eens kunnen dat niemand méér weet over de klim van Alpe d'Huez dan ik.'' Een gesprek met de waterdrager van de Heer.

Paul DE KEYSER

De deur staat altijd open bij Joost De Waele, in zijn stemmige, donkere pastorij, ingebouwd bij de kerk van Notre Dame des Neiges, een wat futuristisch bouwwerk op een boogscheut van de finish. Bijna constant legt hij er Vlaamse vrienden te slapen, rugzaktoeristen, mensen op zoek naar onderdak voor een nacht. Desnoods slaan ze maar hun tent op in zijn tuintje. Pater Joost doet er niet moeilijk om.

,,Ik bracht 31 jaar door in de arme wijken van Kinshasa'', haalt hij de schouders op. ,,Die periode heeft me een andere kijk op vele dingen gegeven. Arm Congo? L'Alpe d'Huez is ook arm, hoor! Niet materieel, maar geestelijk. Afrika heeft me veel bijgebracht. Kwestie van blij door het leven te gaan, tevreden te zijn met wat je hebt, hoe weinig dat ook is. Ik ben er altijd gelukkig geweest. In Alpe d'Huez ook, maar op spiritueel vlak is dit een occasionele gemeenschap. Iedere zondag zie ik voor negentig procent nieuwe gezichten in mijn kerk. De mensen van hier moeten immers werken in hun hotel, hun restaurant, hun souvenirwinkeltje.

(mild)

Ik kan ze wel excuseren, hoor. Ze moeten er tenslotte van leven. Vroeger moesten ze 's winters wegtrekken uit het dorp om een boterham te verdienen. Nu hebben ze de toeristen.''

Een goede maand geleden werd Pater Joost in Rumst door familie en vrienden gevierd voor zijn zeventigste verjaardag. ,,Mijn vader kwam uit het Waaslandse Sinaai, mijn moeder uit Bachten de Kupe. Ik werd geboren een week of drie nadat op l'Alpe d'Huez voor het eerst werd geskied'', glundert hij. ,,Sedert 1936 is deze gemeente officieel een skistation. We zijn dus allebei even oud.

(lacht)

Ik moest hier dus ooit terechtkomen.''

Zeg nooit eerwaarde

Toch was Joost - noem hem niet eerwaarde want daar heeft hij een hekel aan, veel te stijf - al 56 toen hij in 1992 op l'Alpe d'Huez werd neergezet als vervanger van zijn Nederlandse voorganger Jaap Reuten, op de sukkel met zijn gezondheid. ,,Het zou maar een interim worden, alleen voor de winter. Pas op het einde van het jaar stonden mijn orde en het bisdom van Grenoble toe dat ik bleef. Voor mij een goede zaak, want ik werkte volop aan de herwerking van mijn bijbelvertaling in het Lingala, de belangrijkste Congolese taal, waar ik voordien al negen jaar mee bezig was geweest. In Alpe d'Huez kreeg ik ruimschoots de tijd om dat af te werken. Ik ervoer mijn opdracht dan ook niet als zwaar. Ik paste me aan de kou aan en, gemakkelijker nog, aan de droogte na al die jaren in de vochtige Afrikaanse hitte. Alleen vijf maanden per jaar op al dat wit van de sneeuw zitten turen, dat word ik wel eens moe.''

De kerkgangers kregen al snel in de gaten dat ze met onze landgenoot op geen doordeweeks pastoor werden vergast. ,,

Gij zijt toch geen priester van het bisdom?

vroegen ze mij. Ik antwoordde dat ik missionaris was geweest in Congo.

'k Had het wel gepeinsd!

Wat daar dan speciaal aan is? Ik hou niet van het woord, maar ik improviseer veel, bereid haast niks voor. Ik vraag mensen om een lezing te doen, om samen met mij het onzevader te zingen. Er mag gerust eens gelachen worden tijdens de mis. Of er kan een applaus af voor de orgelspeler, de

derde dimensie

van de dienst.''

,,Ik ben niet zo

gereglementeerd

'', stelt De Waele vast. ,,Van sommige zaken in de kerk sta ik echt te kijken. Dat ze daar nog mee bezig zijn! Mensen die bij mij komen met de vraag of ze wel mogen trouwen met een niet-katholieke partner bijvoorbeeld. De zogenaamde dispensatie. In Afrika maken ze daar niet zoveel tamtam over, hoor. Onlangs kreeg ik nog een koppeltje dat wilde huwen maar de man was niet gedoopt.

Dat moet niet, lieve jongen

heb ik hem gezegd.

Het doopsel is iets van willen.

Hij moest er maar zijn tijd voor nemen. Ondertussen kon hij rustig trouwen. Laat hij zich later ook dopen, dan wordt dat ook een sacramenteel huwelijk. Waarom het allemaal ingewikkeld maken?''

Zowat twintig jaar geleden diende Notre Dame des Neiges nog als perszaal voor de Tour, een heidens spektakel toch. Moest er iets gebeuren met de sporthal ernaast, dan mag de mediameute van Joost De Waele gerust opnieuw binnen in zijn kerk. ,,Maar bah ja, waarom niet? Toen de organisatoren het destijds vroegen aan mijn voorganger, was dat zelfs welkom. Hij betaalde immers nog volop af voor zijn kerk en de centjes kwamen goed van pas. Trouwens, iedere donderdag wordt er een concert gegeven.

(grinnikt)

Het altaar staat op wieltjes. Dat schuiven we gewoon opzij. Waarom zouden we niet openstaan voor mensen die zich anders nooit laten zien in de kerk? Ieder zijn overtuiging. Zolang daarbij wederzijds respect betoond wordt, is me dat zeer aangenaam.''

De link naar de wielersport, een jeugdliefde van pastoor Joost, is snel gelegd. ,,Mijn eerste herinneringen gaan terug naar de eerste naoorlogse Ronden. Zelfs vanuit Congo volgde ik de Tour op de voet. Ook die brengt mensen dichterbij. Af en toe gebeuren er wel eens dwaasheden. Supporters die meelopen met de renners, zich laten meeslepen met hun enthousiasme. Ze gaan mekaar echter niet te lijf, zoals dat in andere sporten wel het geval is.

(zucht)

Alleen twee jaar geleden, met die tijdrit op de flanken van Alpe d'Huez... Kijk, het kan best dat je het niet hebt voor een renner, maar dan moet je die nog niet uitjouwen, daar niet naar spuwen.''

De wielersport is nooit lang zonder dopingaffaires. Er is de commercie, de combines. Pater Joost hoort duidelijk thuis bij de overtuigde volgelingen van de fiets die daar geen kwaad woord aan besteden. ,,Je moet geen slachtoffers maken als dat niet nodig is, geen mensen lichtzinnig veroordelen. Wie serieus

pakt,

maakt zijn gezondheid kapot en houdt het niet lang vol aan de top. Dat is mijn overtuiging. Bovendien is er niet alleen de renner, maar ook de zwerm die daar rondhangt. Mensen die het hebben over rendabiliteit, misschien minder over sport.''

Krantenknipsels

Pater Joost houdt dikke mappen bij, met documentatie en krantenknipsels over zijn berg. Waag het niet om je te verslikken in een jaartal of een pietluttig detail, want je wordt meteen op je nummer gezet. ,,Kijk, hier... Zo is het gebeurd.'' Met vandaag opnieuw de aankomst op een boogscheut van zijn kerk, mag een pronostiek van de kenner dus niet ontbreken. ,Die Menchov klimt niet slecht'', aarzelt pastoor Joost. ,,'t Blijft echter moeilijk om te voorspellen, want de Pyreneeën waren toch niet meer dan een voorproefje. Ik doe mee aan een pronostiek met vrienden uit Noord-Brabant, in Nederland. Eindklassement, bergprijs, punten, ritwinnaars... Niet gemakkelijk, hoor, zonder Ullrich en Basso! Ik had er ook Valverde op gezet, maar dan valt die toch wel, zeker! Nee, een Belg staat niet op mijn lijstje. Of toch, eentje! Tom Boonen natuurlijk.

(grijnst)

Hij zal vandaag goed slapen op l'Alpe d'Huez...''

Aangeboden door onze partners

HOOFDPUNTEN

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer

Meest Gelezen