Het project is gegroeid uit een samenwerking tussen het Departement Omgeving, de Vlaamse Waterweg, het Agentschap voor Natuur en Bos en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. Het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten is één van de Kempense kanalen tussen Maas en Schelde. Het is een belangrijke waterweg voor schepen tot zeshonderd ton.

“Maar natuurontwikkeling en recreatie worden alsmaar belangrijker. Het kanaal loopt door waardevol natuur- en open ruimtegebied waar ook heel wat dieren leven. Dankzij de vrij goede waterkwaliteit kun je hier veel vissoorten aantreffen”, weet Ann Heylens, woordvoerder van het Vlaams Departement Omgeving.

Helaas komen gewone zoogdieren ook wel eens in het kanaal terecht. “De meeste wilde dieren zwemmen best goed. Maar eens in het water, raken ze er niet meer uit. In tegenstelling tot natuurlijke schuine oevers kunnen dieren rechte kanaalwanden niet beklimmen.” FUP’s kunnen dierenlevens redden.

“Met de aanleg van de uitstapmogelijkheden zorgen we er ook voor dat de otter zich langs het kanaal kan verplaatsen én de overstap kan maken naar bijvoorbeeld de Antitankgracht”

Ann Heylens

Woordvoerder Vlaams Departement Omgeving

De oevers bestaan vandaag grotendeels uit een houten palenrij, verstevigd met metalen draadgaas en geotextiel om de grond vast te houden. Voor het maken van een FUP wordt een deel van de bestaande oeverconstructie verwijderd, zodat opnieuw een helling kan worden aangelegd. De kraanwerken gebeuren vanop pontons in het water, om de oevers niet te belasten.

78 uitstapplaatsen

“Rondom de FUP komt ingezaaide teelaarde, zodat de uitstapplaats er natuurlijk uitziet en dieren zich daarop kunnen richten wanneer ze uit het water willen”, legt Heylens uit. “Waar het moeilijk is om een volwaardige FUP in de oevers te bouwen, plaatsen we grote of kleinere faunaladders tegen de bestaande oever. Zo worden binnen dit project in totaal 78 extra uitstapmogelijkheden voor dieren gerealiseerd.”

Reeën, vossen en hazen, maar ook amfibieën of watervogels met kuikens krijgen zo opnieuw vaste poot aan de grond. “Met de aanleg van de uitstapmogelijkheden zorgen we er ook voor dat de otter zich langs het kanaal kan verplaatsen, op de juiste plekken kan uitstappen én de overstap kan maken naar bijvoorbeeld de Antitankgracht. Die kruist het kanaal in Brecht. De Kempense kleiputten zijn een zeer geschikt leefgebied voor de otter. Dit is een in Europa beschermde diersoort.”

Het is de eerste maal dat in de Kempen een kanaal op een systematische manier aangepast wordt om dieren kansen te bieden uit het water te geraken. Er wordt verder bekeken waar dit nog kan, want het probleem stelt zich natuurlijk niet alleen in het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten.

LEES OOK. Brandweer redt opnieuw ree uit het Albertkanaal

Afgelopen weekend haalde de brandweer van Herentals nog een zwemmende ree uit het Albertkanaal in Herentals. Vorige maand hadden ze hetzelfde al eens gedaan in Olen. Tweemaal met goede afloop, maar ondertussen worden er ook kadavers opgevist. Door de hoge oevers is het zelfs voor mensen vaak moeilijk tot onmogelijk om zonder hulp uit het Albertkanaal te geraken.

LEES OOK. Ree net op tijd uit het Albertkanaal gevist